Kennington Oval, 16 maart 1872. Ruim 2000 supporters zijn getuige van ’s werelds eerste bekerfinale ooit. Wanderers FC en Royal Engineers zullen uitmaken wie als eerste de FA Challenge Cup omhoog mag tillen. Het toernooi is het geesteskind van de Engelse Sporter en FA Secretaris Charles William Alcock. Een jaar eerder deed hij de Football Association een voorstel voor een landelijke bekercompetitie. Op deze manier hoopte de Brit de concurrentie tussen de clubs te versterken en zodoende de spelers beter te maken. De FA stemde in met het voorstel en ’s werelds oudste bekertoernooi was geboren. Nu, ruim 144 jaar later, is de FA Cup nog altijd een van ‘s werelds meest prestigieuze toernooien en wordt het Engelse voetbalseizoen jaarlijks afgesloten op het heilige gras van Wembley. Waren het toentertijd vijftien clubs die deelnamen, zijn dat er nu meer dan zevenhonderd over heel Engeland. De in totaal veertien rondes tellende bekercompetitie zit boordevol romantiek, magie en passie die in heel Engeland en ver daarbuiten te voelen is. Alcock heeft niet alleen veel gedaan voor het Engelse bekervoetbal, maar ook voor het wereldwijde voetbal doordat velen het knock-out systeem overnamen. De FA Cup heeft hiermee ontzettend veel betekend voor het voetbal en wordt nog altijd gezien als het mooiste bekertoernooi dat de voetbalwereld rijk is.
Op 15 augustus 2015 is er afgetrapt voor de huidige editie van het bekertoernooi. 736 clubs uit de bovenste tien divisies van Engeland en Wales probeerden de eindstrijd op Wembley te bereiken. Geïnteresseerde ploegen tot en met het tiende Engelse niveau mogen zich inschrijven. Elke club met zijn eigen verhaal maar met een en hetzelfde doel. Zo lang mogelijk in de FA Cup blijven en doorstomen tot aan de finale op het magische Wembley. Iedereen weet dat het onmogelijk is dat een amateurteam doorstroomt tot de finale, maar voor deze clubs is er veel meer dan dat. Buiten de prestatie hangt er ook een financieel plaatje aan de FA Cup. Zo kreeg Dover Athletic ( uit de Conference Premier, vijfde niveau ) vorig jaar het grote Crystal Palace op bezoek en werd de wedstrijd ook nog eens live uitgezonden. De club verloor weliswaar kansloos met 0-4, maar had in een klap de begroting rond voor het jaar.
Veruit het mooiste sprookje van het afgelopen jaar was de club Blyth Spartans, uitkomend op het zevende Engelse niveau. De club wist door te stomen tot de Third round proper, daar waar de Premier League clubs instromen, door onder andere de League Two club Hartlepool United uit te schakelen. Het werd een thuiswedstrijd tegen Championship-club Birmingham City, dat in een bloedstollende wedstrijd wist te winnen met 2-3. Ondanks dit verlies is iedereen in Engeland een beetje fan geworden van Blyth Spartans. Een club van het zevende niveau dat het zover wist te schoppen, kan eigenlijk alleen in sprookjes en in de FA Cup.
Sinds een aantal jaar bezoek ik talloze wedstrijden in het buitenland. Van authentieke stadions tot vijandige derby’s en van vervallen clubs tot aan de lost grounds waar ooit elf tegen elf werd gespeeld. Ik houd van de voetbalromantiek, het groundhoppen en de passie op de tribunes. De FA Cup heeft alle kenmerken waar ik, als liefhebber, van kan genieten. Het zien winnen van een club uit een lagere klasse in een uitverkocht huis met authentiek Kick & Rush voetbal vind ik schitterend. Het was niet het eerste jaar dat ik de FA Cup loting had omcirkeld in mijn agenda, maar tot nog toe was het mij, als groundhopper, niet gegund om een wedstrijd te bezoeken. Dit jaar had ik mij voorgenomen dat er niets in de weg zou staan en dat ik eindelijk de magie van de FA Cup zelf zou kunnen voelen.
Maandagavond 7 december was de loting van de FA Cup derde ronde live te volgen op de BBC. Voorafgaand aan de loting werden oude beelden van Highbury en Roker Park getoond. In zwart-wit en vergeelde kleuren kwamen alle hoogtepunten in deze historische stadions voorbij. Met klamme handjes volgde ik de loting, hopende op een potentiële ‘Giant Kill’, waarin een veel lager geklasseerde club de grote favoriet uitschakelt. Vele websites en ook tv-programma’s hebben er items over, waarbij het nooit echt duidelijk is geworden wat de grootste ‘Giant Kill’ was in de historie. Toch worden wedstrijden als Oxford United – Blackburn Rovers 3-1 in 1964, Wrexham – Arsenal 2-1 in 1992 en Chelsea – Bradford City 2-4 in 2015 vaak genoemd. Uiteraard heeft ieder een eigen mening. Het feit dat het mogelijk is om als topper uit de Premier League uitgeschakeld te worden door een veel lager geklasseerde ploeg, maakt het toernooi echter al tot een spektakel.
Na de loting had ik een aantal wedstrijden met rood omcirkeld en was het een kwestie van hopen op de goede verschuivingen. Uiteraard was het belangrijk dat er aan een aantal persoonlijke eisen zou worden voldaan bij deze wedstrijden. Een thuiswedstrijd voor een lager geklasseerd elftal en het liefst tegen een Premier League team, een mogelijke ‘Giant Kill’ en een uitverkocht huis dat er zeker weten in moest zitten voor deze wedstrijden. Het werden voor mij Wycombe Wanderers – Aston Villa en Oxford United – Swansea City. Twee League Two clubs die het in een vol huis opnemen tegen Premier league clubs die beiden in de competitie niet goed draaiden op dat moment. Een stunt lag op de loer en zo gingen wij dan ook vol goede moed per auto richting Engeland en haar magische FA Cup.
Adams Park, de thuishaven van Wycombe Wanderers, is gelegen tegen een heuvel. Parkeermogelijkheden zijn er nauwelijks en wij moesten dan ook een lang stuk lopen. Een lange rechte weg naar het industrieterrein was afgeladen met supporters van beide teams. Het gezang van beide supporters werd steeds luidruchtiger naar mate het stadion dichterbij kwam. De FA cup leefde in High Wycombe en de spanning was van de gezichten af te lezen. Het stadion zat tot de laatste stoel vol en de sfeer zat er al de gehele morgen in. Het uitpubliek, dat zowel de korte als lange zijde tot haar beschikking had, was vooral cynisch over de eigen ploeg. Aston Villa stond op het moment van spelen onderaan en aan de wedstrijd was nauwelijks te zien dat zij de Premier League ploeg waren. Een supporter naast mij was al bezig met het volgende seizoen. Lekker naar clubs als Leeds United, Wolverhampton Wanderers en die blauwen, zoals hij kleinerend sprak over de vijand Birmingham City. Toch kon de man naast mij zich opwinden toen Wycombe Wanderers op een 1-1 gelijke hoogte kwam. De woede van de man, evenals van de vele andere supporters, werd niet onder stoelen of banken geschoven. Niet veel verder, op de staantribune achter het doel, werd feestgevierd door de supporters van Wycombe Wanderers. Een mooi contrast tussen vreugde, teleurstelling en woede was duidelijk zichtbaar. De wedstrijd zou die middag eindigen met een 1-1 gelijkspel tussen beide ploegen. De replay was een feit en daar was de thuisploeg zichtbaar blij mee.
Nog niet half bijgekomen van de eerste wedstrijd maakte ik mij al op voor de tweede wedstrijd van dat weekend. Oxford United kreeg als League Two club Swansea City op bezoek. In het Kassam stadium werd aan het begin van de middag afgetrapt voor een van de grootste stunts die ik zag in mijn groundhop leven. Oxford United stond op het moment van mijn bezoek op promotie plaats naar de League One en verkeerde in bloedvorm. Alle hoop werd echter al na 23 minuten de wereld uitgeholpen door Swansea City toen het verdiend op 0-1 kwam. Toch kreeg Oxford United net voor rust een strafschop waardoor de spanning weer terug kwam. Na rust was het publiekslieveling Kemar Roofe die eigenhandig de wedstrijd keerde en het stadion deed ontploffen. Binnen tien minuten werd de stand 3-1 en waren de supporters uitzinnig van vreugde. Swansea City probeerde het laatste half uur nog terug te komen maar meer dan een doelpunt van Gomis kreeg de ploeg niet. Het laatste fluitsignaal klonk en mensen vielen elkaar van geluk in de armen. Mensen stonden met tranen in hun ogen en waren getuige van een historische dag voor de club. In de FA Cup is werkelijk alles mogelijk zo bleek en ik kon er alleen maar van genieten.
Het heeft even geduurd, maar na al die jaren wachten kon ik eindelijk zeggen dat ik de magie van de FA Cup heb mogen meemaken. Tot twee keer toe zag ik in een uitverkocht huis ploegen uit de kelder van het Engelse betaalde voetbal stunten tegen de grote broers uit Premier League. Een replay en een ‘Giant-Kill’, waren een feit. Het was voor mij het besef dat het FA Cup-toernooi echt iets magisch heeft, dat er historische gebeurtenissen plaatsvinden in het toernooi, maar bovenal dat het een toernooi is dat voetbal ademt.
De FA cup bevat alles waarom wij zo van voetbal houden. Van amateurs tot aan de Premier League, iedereen kan genieten van dit prachtige evenement. Ik kan alleen maar zeggen: bezoek een wedstrijd om de FA cup en raak betoverd door de magie van ’s werelds oudste bekertoernooi.
Wesley van Karsbergen
– De Vliegendekeeper –