Vliegendekeeper

Wie de twee eerdere verslagen van onze reis heeft gelezen, begrijpt wel dat de slavernij diepe wonden heeft achtergelaten op de Caribische eilanden. De grootste wonden zijn misschien nog wel te zien op het eiland Martinique. Op dit prachtige eiland ligt het slavernij verleden ontzettend gevoelig en besloot men jaren geleden al dat er meer over gesproken moest worden. Een belangrijke reden hiervoor was het feit dat Franse scholen het slavernij verleden in de doofpot hadden gestopt. De bevolking van Martinique was het hier niet mee eens en besloot haar eigen voorlichting te geven.  In de heuvels van het plaatsje Trois-Ilets, niet ver van de hoofdstad Fort-de-France, heeft men daarom een voormalige plantage omgebouwd tot openlucht museum. In het Savane des Esclaves vertelt de lokale bevolking over het verschrikkelijke verleden op het eiland. De Franse kolonisten kwamen in de 17^de eeuw en roeiden de inheemse bevolking uit. Het duurde maar liefst tot 1848 alvorens er een einde kwam aan de slavernij op het eiland. De belangrijkste oorzaak hiervan was schrijver Victor Schoelcher. Jarenlang had Schoelcher de Franse regering gesmeekt te stoppen met slavernij. Het duurde een jaren maar uiteindelijk ging de Franse regering overstag en besloten ze de slavernij af te schaffen. Nog altijd is Victor Schoelcher hierdoor een van de grootste helden die Martinique ooit heeft gehad.

Het was erg vroeg in de ochtend toen wij aankwamen in Fort-de-France. De hoofdstad is niet groot en het viel ons tevens op dat het wat grauwer oogde dan de eerder bezochte steden. De zon scheen al vroeg en de met de temperatuur was helemaal niets mis. De communicatie bleek gelijk al een stuk lastiger te zijn dan op de meeste Caribische eilanden daar de meeste mensen hier enkel Frans spraken. Wij besloten om de stad nog even te laten voor wat het was en de watertaxi te pakken naar de ‘overkant’. Een reis van een kwartier in de baai van Fort de France kent prachtige uitzichten. Het rustige water in combinatie met een strak blauwe lucht en een fel brandende zon maken het korte kwartiertje heerlijk. Vanuit Fort-de-France heb je naast de watertaxi ook de mogelijkheid voor de normale taxi. Het is niet veel duurder maar wel veel minder de moeite waard. Ik raad dan ook aan om de watertaxi te nemen voor de rust en schoonheid van de omgeving in de baai van Fort-de-France.

Met de boot kan je naar meerdere bestemmingen met de watertaxi. Wij kozen voor Les Troits Ilets. Deze plaats kent uitersten. Een prachtig natuurgebied waar je kunt genieten in alle rust maar waar je ook op de drukst bezochte stranden van Martinique kan verblijven. Daarnaast is hier ook het eerder genoemde Savanne des Esclaves. Na het bezoeken van de plaatselijke markt, een lokaal voetbal stadion en een prachtig oud kerkje gingen wij door richting het open lucht museum. Helaas bleek dit iets verder en iets heuvelachtiger te zijn dan dat wij vooraf hadden verwacht. Gelukkig was er een vriendelijke taxi chauffeur die vlak bij de plantage woonde en ons kosteloos omhoog wilde rijden. Scheelde ons een uiterst pittige wandeling van minimaal een half uur. De afstand lijkt wellicht kort maar vergis je je niet, het landschap op Martinique is ontzettend heuvelachtig. Lopen is dus niet altijd de meest gemakkelijke optie.

Eenmaal aangekomen kochten wij direct een kaartje. Je kon kiezen tussen een begeleidende tour of een privé wandeling. Wij kozen voor het tweede en begonnen direct met onze wandeling over de plantage. Ik kan toch wel zeggen dat La Savanes des Enclaves veel indruk op mij heeft gemaakt. De verhalen die je kon lezen, de huizen waarin de slaven leefden en het brute geweld waarmee zij veelal werden behandeld op de plantage. Je werd er stil van. Na ruim een uur te hebben rondgelopen door het ‘dorp’ hadden wij genoeg indrukken tot ons gekregen. Dat zoiets heeft kunnen vind ik echt onwerkelijk. Net zo onwerkelijk eigenlijk dan dat er mensen zijn in Nederland die bijvoorbeeld een zwarte piet vergelijken met slavernij. Met alle respect maar dan heb je er echt helemaal niets van begrepen. Die mensen zou ik willen zeggen dat ze eens een bezoek moeten brengen aan Martinique. Daar heeft slavernij plaatsgevonden en nog altijd zijn hiervan de sporen te zien. Jullie zullen dan vanzelf begrijpen waarom die vergelijking helemaal nergens op slaat. Sorry voor deze overstap…….

Na Savane des Enclaves besloten wij om per voet door het natuurgebied te gaan naar een van de vele prachtige stranden. Een flinke wandeling maar zeker de moeite waard. Mooie witte stranden, helder blauw water maar helaas ook veel toeristen. Doordat de stranden bekend zijn bij het grote publiek waren deze drukker dan dat wij hadden verwacht. Een snelle frisse duik en weer verder naar een volgende plek op het eiland. Die drukte is niets voor ons…..

Na het strand bezochten wij Fort-de-France. De hoofdstad van Martinique is een van de grootste in het Caribische gebied. Met ruim 100 000 inwoners kent het een ongewone bevolkingsdichtheid voor de eilanden. Het is niet altijd de hoofdstad geweest van het Franse eiland. Tot 1902 was dit namelijk het noordelijker gelegen Saint Pierre. Een natuurramp bracht hier echter verandering in. In 1902 verwoeste een uitbarsting van de vulkaan Mont Pelee ervoor dat de gehele stad verwoest werd. Op 2 man na kwamen alle inwoners om het leven en had de stad geen bestaansrecht meer. Uit politieke en economische beweegredenen is er daarna voor gekozen om Fort-de-France hoofdstad van Martinique te maken.

Terug naar Fort-de-France dus.  Een van de grotere steden in de Caribbean maar er is eigenlijk niet heel veel te beleven. Een klein stadspark, gebouwen in Franse en Caribische stijl en lokale winkels. Nee, het centrum van deze stad is niet heel groot. Toch vond ik de stad heel relaxt ogen. Je kon tot rust komen in het haventje met een prachtig uitzicht, wandelen door het park en winkelen bij de lokale bevolking.  Als bezienswaardigheden kent de stad de St. Louis Cathedral, het fort St. Louis en de Schoelcher Bibliotheek. Laatst genoemde is zoals eerder vermeld vernoemd naar de man die ervoor heeft gezorgd dat de slavernij werd afgeschaft. Een man die veel heeft betekend voor het eiland en een man wordt gezien als de grootste held van de lokale bevolking. Niet voor niets staat deze bibliotheek pontificaal in het centrum en kan je het op geen enkele wijze missen. Fort-de-France is misschien wel de grootste maar zeker niet de mooiste stad. Het verleden heeft diepe wonden achtergelaten die nog altijd zichtbaar zijn in het straatbeeld. Waarschijnlijk komt men er hier ook nooit meer vanaf.

Een ander belangrijke plek op het eiland die je, gezien de geschiedenis, ook niet mag missen is het eerder genoemde Mont Pelee. Wij zagen deze nog actieve vulkaan vanaf de zee. Een 1397 meter hoge vulkaan die verantwoordelijk is voor een van de grootste gebeurtenissen in het verleden. De grote uitbarsting van 1902 verwoeste namelijk de gehele toenmalige hoofd en daar kwamen ruim 30000 inwoners om het leven. De mythe vertelt dat slechts twee man het overleefde. De laatste uitbarsting dateert alweer van 1932 en het is te hopen dat dit ook zo blijft. De gevolgen van een enorme uitbarsting zullen wederom niet te overzien zijn.

Na ons bezoek aan Mont Pelee zit ons bezoek aan Martinique er alweer op. Een indrukwekkend eiland waar wij veel hebben geleerd over het slavernij verleden. Martinique is niet het mooiste eiland van de Caribbean maar zeker een van de indrukwekkendste. Wij gaan weer verder naar onze volgende bestemming en zien de nacht vallen over het eiland. Wat moest de wereld toch zonder mensen zoals Victor Schoelcher……….